Αν έπρεπε να συνοψιστεί το νόημα του πρόσφατου «Απολογισμού» του ΣΥΡΙΖΑ, οι ακόλουθες τρεις φράσεις θα αρκούσαν:
- Το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου είχε, τελικά, δίκιο
- Αν ο Γιώργος Παπανδρέου είχε κάνει δημοψήφισμα ή εκλογές λίγο πριν το Καστελλόριζο, το ΠΑΣΟΚ θα νομιμοποιείτο έως σήμερα ως ο βασικός κορμός της προοδευτικής παράταξης
- Η ρήξη θα έφερνε την καταστροφή της χώρας και, συνεπώς, όσοι την πρέσβευαν είτε έτρεφαν αυταπάτες (ηγεσία ΣΥΡΙΖΑ το πρώτο εξάμηνο του 2015) είτε ήταν επικίνδυνοι, εκουσίως ή ακουσίως (π.χ. Βαρουφάκης, Σακοράφα, Αριστερή Πλατφόρμα)
Η ταύτιση του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου φανερώνεται από την ακόλουθη αντιπαραβολή των θέσεων της κυβέρνησης Παπανδρέου (2010/11) με εδάφια από τον «Απολογισμό» ΣΥΡΙΖΑ ως προς τρία κομβικής σημασίας θέματα:
Συμμαχίες – Αστικές Μεταρρυθμίσεις – Χρηματοδότηση
- Συμμαχίες με τις λοιπές ελλειμματικές χώρες (PIGS)
Πολιτική κυβέρνησης Παπανδρέου: Στην προσπάθειά της να βρει συμμάχους στο Eurogroup, η τότε κυβέρνηση πάσχισε να δημιουργήσει συμμαχίες με άλλες ελλειμματικές χώρες, ιδίως του Νότου – π.χ. Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία αλλά και την Γαλλία.
«Απολογισμός» ΣΥΡΙΖΑ: «…φάνηκε τότε σαν να υποτιμούσαμε όλοι μαζί την ανάγκη να οικοδομήσουμε συμμαχίες ή γέφυρες με χώρες που ενδεχομένως θα μπορούσαν, λόγω δικών τους προβλημάτων, να συγκλίνουν με δικά μας αιτούμενα…»
2. Αστικές Μεταρρυθμίσεις
Πολιτική κυβέρνησης Παπανδρέου: Δεχόμαστε το Μνημονιακό Δάνειο, παρά τις διαφωνίες μας, επειδή το Grexit ήταν χειρότερο. Έχοντας αναγκαστεί να αποδεχθούμε αντιλαϊκές πολιτικές, προβαίνουμε στις αστικές μεταρρυθμίσεις που η Ελλάδα είχε ανάγκη από χρόνια – και τις συνδυάζουμε με μικρά μέτρα ανακούφισης των πληγέντων πολιτών.
«Απολογισμός» ΣΥΡΙΖΑ: «Για παράδειγμα, υπήρχαν ζητήματα σαφώς προοδευτικού χαρακτήρα που περιλαμβάνονταν στα αιτούμενα της 5ης αξιολόγησης: ρυθμίσεις για τη φοροδιαφυγή… Αυτά αποτελούσαν ζητήματα «αστικού εκσυχγρονισμού», αν θέλουμε, τα οποία οι κυβερνήσεις του παραδοσιακού δικομματισμού ανέβαλλαν να αντιμετωπίσουν επί δεκαετίες για δικούς τους ιδιοτελείς λόγους.»
3. Χρηματοδότηση
Πολιτική κυβέρνησης Παπανδρέου: Νυν υπεράνω η χρηματοδότηση του χρέους για τα επόμενα χρόνια ώστε να σταθεροποιηθεί η οικονομία.
«Απολογισμός» ΣΥΡΙΖΑ: «Η πρόταση Γιούνκερ προέβλεπε συμφωνία μόνον πεντάμηνης διάρκειας με ποσό δανείου περίπου 7 δις ευρώ… Προέβλεπε δε τέσσερις αξιολογήσεις σε διάστημα πέντε μηνών, δηλαδή σχεδόν μία αξιολόγηση ανά μήνα. Αντίθετα,… με τη διαπραγματευτική ισχύ που μας προσέδωσε το δημοψήφισμα, η συμφωνία της 12ης Ιουλίου 2015 παρείχε επαρκή χρηματοδότηση των υποχρεώσεων της χώρας για ολόκληρο το διάστημα μέχρι το 2018, προσφέροντας την απαραίτητη σταθερότητα που θα επέτρεπε τη σχετική ανάκαμψη της οικονομίας και την οριστική απομάκρυνση του κινδύνου εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη.»
ΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΤΟΥ «ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ» ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
Από τα πιο πάνω, τα συμπεράσματα που ενστερνίζεται ο επίσημος ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφή:
- Η μέγιστη απειλή για τη χώρα ήταν η… απειλή του Grexit – όχι τα Μνημόνια και η Φυλακή Χρέους για τον λαό μας
- Το μείζον ζητούμενο ήταν η εξασφάλιση μακροπρόθεσμων δανείων, ώστε να υπάρχει η «απαραίτητη σταθερότητα» – όχι η ουσιαστική αναδιάρθρωση χρέους
- Στο Eurogroup, δεδομένης της απόρριψης κάθε σκέψης για ρήξη με την τρόικα, οι συμμαχίες με ελλειμματικές χώρες ήταν ο μόνος τρόπος βελτίωσης της διαπραγματευτικής θέσης της χώρας
- Στο εσωτερικό, στόχος θα έπρεπε να ήταν οι αστικές μεταρρυθμίσεις (που δεν τόλμησαν τα κόμματα της δεξιάς) και η εφικτή (εντός των Μνημονιακών περιορισμών) προστασία
των θυμάτων της κρίσης.
Αυτά τα τέσσερα βασικά συμπεράσματα των συγγραφέων του «Απολογισμού» του ΣΥΡΙΖΑ τυχαίνει να συμπίπτουν απολύτως με τις θέσεις, και το πρόταγμα, της κυβέρνησης Παπανδρέου.
Με μία διαφορά.
Οι «απολογητές» του ΣΥΡΙΖΑ, εμμέσως πλην σαφώς, παραδέχονται ότι η μόνη ουσιαστική διαφορά με την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ ήταν ότι ο Αλέξης Τσίπρας, αντίθετα με τον Γιώργο Παπανδρέου, είχε την προνοητικότητα να κάνει δημοψήφισμα και εκλογές για να νομιμοποιήσει την πλήρη «ενσωμάτωση» στις πολιτικές της τρόικας.
Η «ΙΔΙΑΖΟΥΣΑ ΕΥΘΥΝΗ» ΜΟΥ
«Δεν δικαιούμαστε να μην αποδώσουμε ιδιάζουσα ευθύνη στον τότε Υπουργό Οικονομικών», γράφουν οι συγγραφείς του «Απολογισμού» του ΣΥΡΙΖΑ.
Μετά χαράς να μου αποδώσουν ευθύνες δεδομένου ότι ο Υπουργός Οικονομικών πάντα σηκώνει τεράστιες ευθύνες, πόσο μάλιστα σε περίοδο σύγκρουσης με μια σιδηρόφρακτη τρόικα.
Ποιες όμως ευθύνες μου αποδίδουν;
- «Υπερεπένδυση στην επικοινωνία έναντι μιας σχολαστικά επεξεργασμένης διαπραγματευτικής τακτικής»
Με αυτή τη φράση προσπαθούν να δημιουργήσουν-διαχύσουν την εντύπωση, ακριβώς όπως έκανε η τρόικα εκείνους τους 5 μήνες, ότι δεν είχα «σχολαστικά επεξεργασμένη διαπραγματευτική τακτική» και επιδιδόμουν στο lifestyle. Το ενδιαφέρον ερώτημα είναι: Γιατί αρνούνται οι συγγραφείς του «Απολογισμού» την ύπαρξη της «σχολαστικά επεξεργασμένης διαπραγματευτικής τακτικής» την οποία παρουσίαζα από το 2012 στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και, λόγω της οποίας, ο Αλέξης Τσίπρας με τίμησε με την προσφορά του Υπουργείου Οικονομικών τον Νοέμβρη του 2014; Η μόνη εξήγηση είναι ότι δεν θέλουν να απολογηθούν για το ότι την εγκατέλειψαν ώστε να παραδοθούν στην τρόικα.
Σημείωση: Για την «σχολαστικά επεξεργασμένη διαπραγματευτική τακτική», που και είχα και είχε ενστερνιστεί η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, βλ. Κεφάλαιο 4 του «Ανίκητοι Ηττημένοι», Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη, 2017
- «Υποτίμηση της ανάγκης να οικοδομήσουμε συμμαχίες ή γέφυρες με χώρες που ενδεχομένως θα μπορούσαν, λόγω δικών τους προβλημάτων, να συγκλίνουν με δικά μας αιτούμενα…»
Ναι, δηλώνω ένοχος. Ποτέ δεν θεώρησα ότι Ισπανία, Ιρλανδία και Πορτογαλία θα συμμαχούσαν μαζί μας παρά τα, όντως, κοινά προβλήματα και την κοινή Μνημονιακλη μας μοίρα. Ο λόγος, όπως εξηγούσα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν απλός: Οι εν λόγω δεξιές κυβερνήσεις είχαν ασελγήσει πάνω στους λαούς τους έχοντας επιβάλει (όπως το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ εδώ) απαίσια
Μνημόνια. Ο χειρότερος εφιάλτης τους ήταν η ιδέα ότι η Ελλάδα δεν θα επέβαλε ένα αντίστοιχα απαίσιο 3ο Μνημόνιο στο λαό μας. Είναι λογικό: Αν μας βοηθούσαν να ανακουφίσουμε τον λαό μας, τότε οι λαοί τους θα τους έλεγαν: «Κι εμείς; Εμάς γιατί μας βασανίζετε;».
Εν κατακλείδι, προέβλεπα εξ αρχής (και, όπως αποδείχθηκε, σωστά) ότι στο Eurogroup οι χειρότεροι εχθροί μας θα ήταν χώρες του Νότου, συν η Ιρλανδία, που είτε είχαν ήδη επιβάλει Μνημόνια είτε φοβόντουσαν ότι θα τους ανάγκαζαν να τα επιβάλουν.
Ποιους πρότεινα, εναλλακτικά, ως τους καλύτερους μας «σύμμαχους»; Την Άγκελα Μέρκελ και τον Μάριο Ντράγκι – τους μόνους σοβαρούς ανθρώπους
οι οποίοι, αν πείθονταν ότι είμασταν έτοιμοι να πάμε στη ρήξη με αρετή και τόλμη, θα προσέρχονταν την ύστατη στιγμή με μια έντιμα αμοιβαίως επωφελή πρόταση.
Σημείωση: Για περισσότερα σχετικά με τις πιθανές συμμαχίες με διαφορετικές ομάδες κρατών-μελών, καθώς και τον ρόλο της Μέρκελ, βλ. Κεφάλαιο 12 του «Ανίκητοι Ηττημένοι», Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη, 2017
- «Ανοίγαμε μέτωπα εκεί που δεν χρειάζονταν, να υπερτιμούσαμε την ισχύ σχετικά αφηρημένων ιδεών ή γενικών θεωρητικών σχημάτων έναντι επεξεργασμένων επιχειρημάτων επί
πολύ συγκεκριμένων θεμάτων, υποτιμώντας έτσι την ανάγκη για λεπτομερή τεχνική δουλειά»
Διαβάζοντας τα πιο πάνω ήταν σαν να άκουγα τις συνεντεύξεις Ντάιζελμπλουμ και τα briefings του ανεκδιήγητου φερέφωνου της τρόικας, του κ. Σχινά.
Κατά τη διάρκεια κάθε Eurogroup, η τρόικα εσωτερικού και εξωτερικού διέρρεε ότι «ο Βαρουφάκης κούραζε τους συναδέλφους του με θεωρητικές διαλέξεις, χωρίς καμία τεχνική προετοιμασία», την ώρα που η τρόικα ερχόταν στο τραπέζι με τεχνικά άρτιες προτάσεις.
Στην πραγματικότητα, η δική μας η πλευρά ήταν η μόνη που κατέθετε τεχνικά άρτιες προτάσεις μαζί με σοβαρές μακροοικονομικές αναλύσεις – την ώρα που η τρόικα απλά επαναλάμβανε μονότονα τις απαιτήσεις της για υφεσιακά, αποικιοκρατικά μέτρα που, με μαθηματική ακρίβεια, θα βάθαιναν την κρίση.
Σημείωση: Βλ. την πρότασή μου (A Policy Framework for Greece’s Fiscal Consolidation, Recovery & Growth, Υπουργείο Οικονομικών, βλ. εδώ) στην τρόικα την 11ης Μαΐου 2015, μια πρόταση τεχνικά αρτιότερη απ’ οτιδήποτε κατέθεσε ποτέ η τρόικα
Αυτή η πλήρης υιοθέτηση από τους «απολογητές» του ΣΥΡΙΖΑ της Γκεμπελικής προπαγάνδας της τρόικας αποτελεί τη χαριστική βολή στην οποιαδήποτε ελπίδα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως πολλοί ψηφοφόροι του θα ήθελαν, ίσως κατάφερνε στα έδρανα της αντιπολίτευσης να ανακτήσει μέρος της χαμένης του αξιοπρέπειας.
Αυτός είναι, λοιπόν, ο λόγος που το ΜέΡΑ25 είναι στη Βουλή. Για να εκφράζει την σταθερή εναντίωση στο δόγμα που εισήγαγε πρώτη η κυβέρνηση Παπανδρέου, νομιμοποίησε «εξ αριστερών» ο ΣΥΡΙΖΑ, και σήμερα εφαρμόζει με περισσή σπουδή η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
