Σήμερα, 1η Αυγούστου, στην Ελβετία είναι εθνική εορτή κι επίσημη αργία σε όλη τη χώρα. Εορτάζεται η απόφαση των αντιπροσώπων τριών καντονιών να συνάψουν Συμμαχία εναντίον της δυναστείας των Αψβούργων, τις πρώτες μέρες του Αυγούστου του 1291…. Η πρώτη αυτή ένωση κρατιδίων αποτέλεσε τον πυρήνα γύρω από τον οποίο οικοδομήθηκε στην συνέχεια η Ελβετική Ομοσπονδία. Ως γνωστόν, σπουδαίο ρόλο έπαιξε ο Ιωάννης Καποδίστριας πριν από 200 χρόνια ακριβώς (1813-1815) ως απεσταλμένος του Τσάρου Αλεξάνδρου Α’. Ο Ι. Καποδίστριας, παρόλο που τιμήθηκε από τους Ελβετούς την εποχή εκείνη -ιδιαίτερα στην Γενεύη και τη Λωζάννη- για τις ανεκτίμητες υπηρεσίες που προσέφερε, σήμερα είναι άγνωστος στην συντριπτική πλειοψηφία των Ελβετών.
Είναι αξιοσημείωτο ότι αρκετοί από τους Ελβετούς που ενημερώθηκαν πρόσφατα για τον Καποδίστρια, δείχνουν ζωηρό ενδιαφέρον κι έχουν αρχίσει να μελετούν το έργο του και να συμμετέχουν στην διάδοσή του στην Ελβετία.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Véronique Coppey, βουλευτής του καντονιού του Valais (πρόκειται για ένα από τα καντόνια που συμπεριλήφθηκαν στην Ελβετική Ομοσπονδία εν πολλοίς χάρη στις διαπραγματεύσεις του Ι.Καποδίστρια), με την οποία γνωριστήκαμε πριν από δύο χρόνια περίπου. Ενημερώθηκε για την σπουδαιότητα του Ι. Καποδίστρια για την πατρίδα της και έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Όμως δεν δόθηκε κάποια συνέχεια στην συζήτηση για πολλούς μήνες.
Πέρυσι τέτοια μέρα λοιπόν, κληθείσα να κάνει μια ομιλία για την εθνική εορτή στον λαό του καντονιού όπου ζει, επέλεξε να αναφερθεί αποκλειστικά και μόνο στον Καποδίστρια και τον σπουδαίο ρόλο του στην δημιουργία της Ελβετικής Ομοσπονδίας, περίπου όπως την γνωρίζουμε σήμερα. Στην έναρξη της ομιλίας της, αναφέρει: “Αυτή την βραδιά της εθνικής μας εορτής, θα ήθελα να τιμήσουμε ένα ιστορικό πρόσωπο που σημάδεψε την Ελβετία πολλαπλώς. Έναν άνθρωπο χαρισματικό, έναν φοίνικα της διπλωματίας και του ανθρώπινου γένους (…). Πριν από 200 χρόνια, η Ελβετία βρίσκεται στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου. (…) Ο κόμης Καποδίστριας εμφανίζεται στην ελβετική Ιστορία αυτή την τόσο κρίσιμη στιγμή, ως απεσταλμένος του Τσάρου. Ήδη με την άφιξή του στην Ελβετία, καταφέρνει να μειωθούν οι εντάσεις, απλώς και μόνο με την παρουσία του και τον λόγο του. Ποιο είναι το μυστικό του; Ακούει τους πολίτες, τις ανάγκες τους, συγγράφει την Ομοσπονδιακή Συνθήκη (Pacte Fédéral) λαμβάνοντας υπόψη και τις πιο μικρές λεπτομέρειες και αναζητά την λύση με την διαμεσολάβηση των Συμμάχων. Το 1814 η Συνθήκη υιοθετείται από τα καντόνια και φέρνει την ειρήνευση στην περιοχή. Η Ελβετία αναγνωρίζεται από τους Συμμάχους και μπορεί να επιβιώσει. Η Ελβετική Ομοσπονδία είναι ακόμη αδύναμη, αλλά οι βάσεις έχουν στηθεί. Ο διπλωμάτης Ι.Καποδίστριας πέτυχε στην αποστολή του. Ο ίδιος τονίζει: “Η αναγέννηση και η αληθινή ανεξαρτησία ενός λαού (έθνους) δεν μπορεί παρά να είναι έργο του ιδίου. Η εξωτερική βοήθεια μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξή της, αλλά όχι να την δημιουργήσει” (σ.σ. πόσο επίκαιρη είναι η διαπίστωσή του αυτή, για την Ελλάδα και γενικώς…)”.
Το περιεχόμενο της ομιλίας της κυρίας Coppey -της οποίας μοιράστηκα μαζί σας ένα μικρό μόνο μέρος- ήταν απαύγασμα κυρίως δικής της προσωπικής έρευνας σε βιβλία και αρχεία του κράτους. Της αξίζουν πολλά συγχαρητήρια!
Αυτή η τόσο ευχάριστη έκπληξη, είναι ενδεικτική της ακτινοβολίας που μπορεί να έχει ΣΗΜΕΡΑ ο Ι.Καποδίστριας, ως Άνθρωπος, ως Πολιτικός, ως Πολίτης, στην Ελλάδα, στην Ελβετία και σε όλο τον κόσμο. Σήμερα, στην εποχή της έλλειψης προτύπων και σημείων αναφοράς, στην εποχή της προϊούσης έκπτωσης της Δημοκρατίας και υποβάθμισης της Παιδείας (ας μην το αναλύσουμε αυτό περαιτέρω εδώ), οφείλουμε να αναδείξουμε τον Ι.Καποδίστρια, να τον συστήσουμε ξανά στην κοινωνία, ιδιαίτερα στους νέους μας. Ο ιδέες του είναι περισσότερο επίκαιρες από ποτέ.
Χρόνια πολλά στους φίλους Ελβετούς!
Παρασκευή 1 Αυγούστου 2014
Γεώργιος Σγούρδος
Λωζάννη
