Βίντεο της συνέντευξης: https://www.youtube.com/watch?v=N1F4kyLKqvQ (αγγλικά με ελληνικούς υπότιτλους)
Γ. Χωλ: Καλωσήρθατε στην στην Αίγινα κύριε Κώστα Δουζίνα. Είστε βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, και τώρα επισκέπτεστε την Αίγινα στο πλαίσιο της προεκλογικής σας εκστρατείας υπ’όψη των εκλογών της 7ης Ιουλίου. Γίνατε βουλευτής μετά από μια μακρά πανεπιστημιακή καριέρα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τώρα θα ήθελα αν είναι δυνατό να μιλήσουμε για ένα θέμα που είναι πολύ σημαντικό αυτή τη στιγμή και αυτό είναι τα πανευρωπαϊκά κινήματα πολιτών. Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να εγκαθιδρυθούν πανευρωπαϊκά κινήματα πολιτών από το καιρό των φεντεραλιστών, από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο από τα πολύ πρώτα χρόνια. Μερικά από αυτά τα κινήματα είναι αρκετά παλαιά και έχουν χάσει την ελαστικότητα τους. Είναι μέρη της γραφειοκρατίας. Δεν κινούνται πάρα πολύ. Όμως υπάρχουν και άλλες πιο πρόσφατες προσπάθειες πιο ζωντανές αλλά ίσως επίσης λιγάκι προβληματικές. Ξεκίνησαν σαν κινήματα πολιτών, αλλά στην πορεία προστέθηκαν συγκεκριμένες απόψεις για σύνθετα θέματα για τις οποίες κατά κάποιον τρόπο απαιτούνται απλοϊκές στάσεις από τους συμμετέχοντες. Θα συμφωνούσατε με αυτή την διαπίστωση και πιστεύετε ότι όντως υπάρχει πρόβλημα; Mπορείτε να βοηθήσετε να βρεθεί λύση σε αυτό το πρόβλημα, αν είναι πρόβλημα;
Κ. Δουζίνας: Ευχαριστώ πολύ Γουέϊν για το καλωσόρισμα στο πανέμορφο νησί της Αίγινας. Κατάγομαι από τον Πόρο όποτε είμαστε κάπως γείτονες. Κοντοχωριανοί. Χαίρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι στην Αίγινα σήμερα. Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή, από την πρώτη σου ερώτηση. θα ήθελα επίσης να προσθέσω, παρεμπιπτόντως, ότι έχω διατελέσει καθηγητής στο Λονδίνο αλλά και σε διάφορα άλλα μέρη κοντά στην γενετειρά σου, όπως στη Μελβούρνη και στο Σύδνέϋ.
Γ.Χ.: Και στο Μρίσμπεν.
Κ.Δ.: Ναι, και εκεί. Ξεχνάω και εγώ πλέον. Εντάξει λοιπόν, έχεις απόλυτο δίκιο σχετικά με το ότι η ιδέα ενός πανευρωπαϊκού κινήματος, ενός κινήματος των πολιτών ή κάποιου άλλου είδους, έχει υπάρξει έμπνευση για την Ευρώπη από τον καιρό ίσως του Διαφωτισμού. Μία από τις σημαντικότερες στιγμές για τέτοιου τύπου προσεγγίσεις ήταν η περίφημη Βεντοτένε, η οποία συντάχτηκε από ιταλούς εξόριστους κατά τη διάρκεια του φασιστικού καθεστώτος του Μουσολίνι, συμπεριλαμβανομένων του διάσημου Σπινέλι. Και σ’εκείνο το μανιφέστο ακριβώς θίχτηκε η ιδέα μιας Ευρώπη των πολιτών η οποία θα ενσωμάτωνε όλους τους λαούς της ηπείρου σε ένα πανευρωπαϊκο κίνημα το οποίο τελικά θα καταργούσε σύνορα και θα δημιουργούσε κάτι σαν τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Μ’έναν πολύ αξιοσημείωτο τρόπο έγινε λόγος για τέτοιες ιδέες και θα μπορούσε να πει κανείς ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και δεν είχε άμεση σχέση με το Μανιφέστο του Βεντοτένε, είναι ίσως ένα έμμεσο αποτέλεσμα εκείνων των διαβουλεύσεων και εκείνης της ιδέας.
Γ.Χ.: Ναι, σωστά, μιλάγαμε πριν λίγες μέρες, είχαμε μια συνέντευξη, με τον γραμματέα του Σπινέλι. φυσικά συμμετέχει σε τέτοιες πρωτοβουλίες εδώ και δεκαετίες και έκανε κάποιες προτάσεις. Αλλά το ερώτημα είναι, πως μπορούν αυτά να συνδεθούν.
Κ.Δ.: Έχεις απόλυτο δίκιο. Ανέφερες στο τέλος της εισαγωγής σου τα προβλήματα τα οποία μπορεί να υπάρχουν με υπαρκτά παραδείγματα, ή προσπάθειες, να δημιουργηθεί ένα κίνημα πολιτών και αν και δεν ξέρω τι έχεις ακριβώς υπόψη μπορώ όμως να πω ότι από τότε που γύρισα πίσω στη χώρα το 2015 αφού εκλέχτηκα βουλευτής με το ΣΥΡΙΖΑ, δρομολόγησα ακριβώς την ιδέα του να δημιουργηθεί ένα κίνημα άπό τα κάτω, και αυτή ήταν μια ιδέα που συζητήθηκε μέσα σε κομματικές διασκέψεις του ΣΥΡΙΖΑ και σε συναντήσεις και στη GUE (Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά), το κίνημα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. το Ευρωπαϊκό κόμμα της Αριστεράς το οποίο συντονίζει τους διάφορους βουλευτές που είναι μέλη του Ευρωκοινοβουλίου. Η ιδέα ήταν να ξεκινήσουμε να χτίζουμε σιγά-σιγά σε κάθε κράτος, σε κάθε κράτος-μέλος, ένα κίνημα που θα έφερνε κοντά τα κόμματα, τα πολιτικά κόμματα, την Αριστερά, τους Σοσιαλδημοκράτες, τα Πράσινα κόμματα, αλλά και τα κοινωνικά κινήματα της κάθε χώρας, όπως και ανεξάρτητους πολίτες και συνδικάτα. Ήταν λοιπόν μια ιδέα για ένα κίνημα από τα κάτω, με άλλα λόγια να παίρνουμε ανθρώπους από κάθε είδους οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και να ξεκινούσαμε με μια τοπική και μετά εθνική συνέλευση, να το κάναμε αυτό σε διάφορες χώρες και τελικά να είχαμε μια πανευρωπαϊκή συνέλευση με μέλη που θα έρχονταν κατευθείαν από το νέο ανερχόμενο κίνημα θεσπίσουμε ένα σύνταγμα, ένα εναλλακτικό σύνταγμα για την Ευρωπαϊκη Ένωση, η οποία φυσικά αυτή τη στιγμή περνάει μια πολύ δύσκολή περίοδο και μπορεί να μην επιζήσει με τη μορφή που τη ξέραμε μέχρι τώρα. Οπότε η ιδέα ήταν για μια συντακτική συνέλευση, μια pouvoir constituant (συντακτική εξουσία) με τον πρωτότυπο ορισμό του Ρουσώ και της Γαλλικής Επανάστασης, η οποία θα συγκέντρωνε κόσμο και οργανισμούς και κοινωνικά κινήματα για να τους επιτρέψει να σκεφτούν τον εαυτό τους όχι μέσα από κυβερνήσεις και αντιπροσώπους και εργαστηρίων ιδεών κτλ. αλλά να σκεφτούν για τον εαυτό τους ποιά Ευρώπη θα ήθελαν.
Την ιδέα δεν την υποστήριξε ο ΣΥΡΙΖΑ εξαιτίας πολλών και διάφορων προβλημάτων συμπεριλαμβανομένων της μεγάλης ευθύνης της λειτουργίας ενός κράτους με σχετικά λίγα μέλη και μικρο επιτέλειο στη διάθεση του και ότι δεν υπήρχε αρκετός κόσμος για να το κάνει αλλά ίσως επειδή νιώσανε ότι δεν ήταν ακόμα η κατάλληλη στιγμή. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκτοξεύθηκε από το τρία τοις εκατό στο τριάντα επτά τοις εκατό και γι αυτό όλα φαίνονταν αρκετά δύσκολα.
Βεβαίως ο φίλος μου ο Γιάνης Βαρουφάκης είχε μια πολύ παρόμοια ιδέα. Μάλιστα την ξεκίνησε αφού εγώ την είχα προτείνει αρχικά. Και νομίζω ότι αυτή η προσπάθεια είναι πολυ ενδιαφέρουσα. ‘Ημουν φιλικά προσκείμενος απέναντι του. Ακόμα είμαι. Θέλω να πω, προφανώς δεν έχω οποιαδήποτε ανάμειξη γιατί τα τελευταία χρόνια ο Γιάνης βλέπει μάλλον ανταγωνιστικά οποιονδήποτε μπορεί να είναι ΣΥΡΙΖΑ. Γι’αυτό δεν έχω παρακολουθήσει ακριβώς το πώς λειτουργεί αυτή η οργάνωση αλλά η εντύπωση μου απ΄έξω – δεν ξέρω τίποτα από την εσωτερική οργάνωση, τα πιθανά προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν – απ’έξω νόμιζα ότι η ίδέα ήταν καλή αλλά η υλοποίηση ήταν μάλλον ανεπιτυχής. Νομίζω ότι ο αριθμός των οργανώσεων που συμμετέχουν είναι μάλλον μικρός. Η ιδέα μιας συντακτικής συνέλευσης για την οποία μιλήσα πιο πριν, για κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά και τελικά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, δεν ακολουθήθηκε. Και μετά φυσικά με τις τελευταίες ευρωεκλογές λέγανε επανειλλημένα ότι το DiEM25 είχε μια μεγάλη ευκαιρία να είχε μεγάλο εκλογικό αποτέλεσμα στη Γερμανία. Προφανώς αυτό δεν συνέβη. Είχε ένα πολύ καλό αποτέλεσμα στην Ελλάδα. Σε ένα άρθρο που δημοσιεύω στη στήλη μου τη Δευτέρα, συγχαίρω μάλιστα το πείραμα ως ένα σημείο αλλά λέω και ότι σε αυτή τη φάση ίσως ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ενδυναμωθεί γιατί μια εκλογή της Δεξιάς με ξεκάθαρη πλειοψηφία εδώ στην Ελλάδα θα ήταν καταστροφική και γι αυτό πιστεύω ότι οι δυνάμεις της Αριστεράς θα πρέπει να ξεχάσουν αυτό που στο παρελθόν έχω αποκαλέσει τον ναρκισσισμό των μικρών διαφωνιών όπου η μεγαλύτερη αντιπαλότητα και η μεγαλύτερη επιθετικότητα επιφυλάσσονται για την πολιτική δύναμη που βρίσκεται πιο κοντά σου. ξεχνώντας τον κοινό εχθρό που έχουμε όλοι. Όποτε πιστεύω ότι σε αυτό το σημείο ξέρεις όλος ο κόσμος ο οποίος φοβάται την απειλή της συντέλειας του κόσμου αν ο κ. Μητσοτάκης κερδίσει τις εκλογές θα πρέπει να υποστηρίζει το ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και για λίγο, μόνο για τώρα και με πολύ περιορισμένη εντολή στην ηγεσία του κόμματος.
Γ.Χ.: Όπως βλέπεις, το γεγονός ότι σου μιλάω τώρα σημαίνει ότι βρίσκομαι στην κατηγορία που περιγράφεις. αλλά δεν περιμένω να το κάνουν όλοι και δεν νομίζω ότι συμβαίνει κιόλας. Οπότε κατά κάποιον τρόπο πρέπει να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα όπως είναι.
Κ.Δ.: Μιλάω και με ανθρώπους που είναι εντελώς κατά του ΣΥΡΙΖΑ οπότε δεν υπέθεσα ότι το γεγονός ότι μιλάς μαζί μου σε έκανε υποστηρικτή του ΣΥΡΙΖΑ. Παρεμπιπτόντως.
Γ.Χ.: Ναι. Δεν είμαι επαγγελματίας δημοσιογράφος.
Κ.Δ.: Κάνεις το έργο σου πολύ καλά.
Γ.Χ.: Χαίρομαι ιδιαίτερα που ανταποκρίθηκες θετικά στη γενική ιδέα. Είχαμε μια δημόσια συνάντηση μετά τις ευρωεκλογές ακριβώς για αυτό το θέμα και ελπίζω ότι με τη δική σου συνεισφορά θα καταφέρουμε να κινητοποιήσουμε το διάλογο που ελπίζω μπορεί να ξεκινήσει από εδώ. Γιατί η Αίγινα είναι ιδανικό μέρος για την αρχή πρωτοβουλιών όπως αυτή. Ήταν η πρώτη πρωτεύουσα, η αναπληρωματική πρώτη πρωτεύουσα της Ελλάδας, ήταν το μέρος που ήρθε ο Καποδίστριας και…
Κ.Δ.: Καί στον Πόρο έχουμε παρόμοιες διεκδικήσεις, όπως ξέρεις.
Γ.Χ.: Χαχαχα. Ναι, εν τάξει. Όλοι θέλουν να διεκδικήσουν τον Καποδίστρια, το ξέρω.
Κ.Δ.: Σίγουρα ήταν στο Σαρωνικό απ’όπου η Ελλάδα πρωτοκυβερνήθηκε.
Γ.Χ.: Ναι ναι ναι. Τέλος πάντων σε ευχαριστώ πολύ για αυτό και ελπίζω ότι θα μπορέσει να βγει κάποιος διάλογος.
Κ.Δ.: Πρέπει να προσθέσω σαν ένα τελευταίο σχόλιο ότι συμφωνώ απολύτως με αυτό που μόλις είπες, Μου φαίνεται ότι μετά τις εκλογές, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι το δυνατότερο αριστερό κόμμα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Και η ευθύνη του να ξεκινήσει τέτοια εγχειρήματα θα είναι τεράστια.
Γ.Χ.: Καλώς.
Κ.Δ.: Μου φαίνεται πως σύντομα μετά τα αποτελέσματα και η συζήτηση σχετικά με το μέλλον της Αριστεράς, της Αριστεράς του 21ου αιώνα, μια συζήτηση σχετικά με την οποία είμαι και εγώ αναμεμειγμένος και προεδρεύω στο Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, που έχει αρχίσει αλλά νομίζω ότι θα απογειωθεί πραγματικά και θα εμπλακεί πολυς κόσμος απ’όλες τις αποχρώσεις της Αριστεράς με την ευρύτερη έννοια μετά τις εκλογές. Νομίζω ότι αυτή είναι μια σπουδαία ιδέα. Είναι μια ιδέα που πρέπει να διευρυνθεί περαιτέρω και σε συνεργασία με συνάδελφους εκτός ΣΥΡΙΖΑ αλλά κα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Και συμφωνώ απολύτως μαζί σου ότι η Αίγινα είναι καλό μέρος για την αρχή αύτής της συζήτησης. Ίσως θα έπρεπε να κάνουμε μια μονοήμερη και στον Πόρο.
Γ.Χ.: Ναί ναι σωστά. Σε ευχαριστώ. Πολύ ωραία.
Mετεκλογικό μήνυμα από τον Κώστα Δουζίνα
Συντρόφισες και σύντροφοι,
Έχουν περάσει σχεδόν δύο εβδομάδες από την ανακήρυξη της κυβέρνησης Μητσοτάκη και η “επιστροφή στο παρελθόν” που οραματίστηκε το πρόγραμμα της ΝΔ παίρνεισ άρκα και οστά: Πρωτοκαθεδρία της αγοράς στη χάραξη πολιτικής για την ανάπτυξη, την παιδεία, την υγεία, τα εργασιακά.
Πρόσωπα-περσόνες που έχουν ασκήσει πολιτικές εις βάρος της κοινωνικής πλειοψηφίας τα δύσκολα χρόνια της κρίσης, με σοβαρό έλλειμμα διαφάνειας και σοβαρό πλεόνασμα καταστολής. Φιγούρες μιας ξεφτισμένης ανδροκρατίας που τοποθετεί τις γυναίκες στη θέση του σιωπηρού υποστηριχτή του κυβερνητικού έργου.Τρομολαγνεία που ξεκινάει από τα Εξάρχεια, περνάει από τα πανεπιστήμια και καταλήγει στις γειτονιές μας και, ναι, στοχεύει στον τρόπο που σκεφτόμαστε και αποφασίζουμε για τα πράγματα. H έρευνα για την όποια τόσα πέτυχε η κυβέρνηση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. περνάει από το Υπουργείο Παιδείας όπου ανήκει μαζί με τα πανεπιστήμια στο Υπουργείο του κ. Άδωνι Γεωργιάδη.
Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη μας δείχνει με τις πρώτες αποφάσεις της ότι έχει βάλει τις μηχανές στο φουλ και την πλώρη στραμμένη προς το παρελθόν. Δύο άλλα παραδείγματα.Η επιτροπή της αξιολόγησης της Νομικής Σχολής των Αθηνών το 2013 κατέληξε ότι η σχολή είναι αποτυχημένη όσο αφορα τη διακλαδικότητα και διεπιστημόνικότητα, δηλαδή ότι τα μαθήματα, το πρόγραμμα και τα εγχειρίδια προτάσσουν μια “ξύλινη” νομική γνώση που δεν συνάδει με την νομική επιστήμη του 21ου αιώνα. Από αυτή την αξιολόγηση ξεκίνησε η ιστορία της δημιουργίας τέταρτης νομικής σχολής που θα βαλει στο κέντρο της διδασκαλίας την άποψη ότι ένα δίκαιο χωρίς δικαιοσύνη αποτελεί σώμα χωρις ψυχή, ένα νόμο που δεν δικαιούται την αποδοχή ή υπακοή των πολιτών στην οποία αναστέλλει η σημερινή Κυβέρνηση. Μετά η αναγνώριση του Γουαϊδό ως Προέδρου της Βενεζουέλας. Πράξη που παραβιάζει την διεθνή νομιμότητα και μετατρέπει την χωρα μας από “έντιμο μεσολαβητή στις μεγάλες αντιπαραθέσεις σε άχρηστο χειροκροτητή της άποψης Τραμπ.
Δεν είναι όμως τόσο απλό όσο νομίζουν οι άνθρωποι του Μητσοτάκη. Τα εργαλεία του παρελθόντος είναι πια άχρηστα. Η “συνέχεια” που επιχειρούν να κατασκευάσουν μπάζει από παντού. Η “παρένθεση” της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ αποδείχθηκε τομή. Εκτός από την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την έξοδο από τα Μνημόνια, τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ διεύρυνε σημαντικά τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που απολαμβάνουμε. Αποκατέστησε το κύρος της πολιτικής και της Δημοκρατίας που είχε καταρρακωθεί από ένα διεφθαρμένο σύστημα εξουσίας πολύ πριν την κρίση. Σήμερα, η κοινωνία έχει στρέψει το βλέμμα της στο μέλλον της δίκαιης ανάπτυξης, της προστατευμένης εργασίας, των δικαιωμάτων. Αυτό ακούσαμε από τους πολίτες στον Πειραιά και τα νησιά μας, σε μια από τις πιο σημαντικές περιφέρειες της ελληνικής επικράτειας. Γι’ αυτό θα αγωνιστούμε.
Θέλω να ευχαριστήσω τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και εμού προσωπικά για την υποστήριξή τους. Θα παραμείνω στη θέση μου στις γειτονιές, στις ανοιχτές συζητήσεις με τους κατοίκους, στις συνεργασίες με τους φορείς και τα πρόσωπα της τοπικής αυτοδιοίκησης του Πειραιά και των νησιών, στον πολιτικό σχεδιασμό με μέλη και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ για τη δημιουργία ενός κόμματος μελών που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του 21ου αιώνα. Θα υποστηρίζουμε τα εκλογικά αποτελέσματα με κοινωνική γείωση και με ιδεολογικό αγώνα για την ηγεμονία.
Το ραντεβού με τη δική μας ιστορία είναι καθημερινό. Ελπίζω να σας δω εκεί.
Κώστας Δουζίνας, 17 Ιουλίου 2019